Tết cổ truyền mang đậm nét đẹp văn hóa người Việt

Khi xã hội đổi mới, những nghi lễ tập tục cũng được thay đổi để phù hợp với xu thế phát triển của thời đại, song phong cúng giao thừa, chúc Tết, mừng tuổi,… vẫn là nét đẹp trường tồn mãi mãi trong Tết cổ truyền của người Việt. Nó là giá trị bất biến vĩnh hằng in đậm trong mỗi tiềm thức người dân Việt Nam. Mỗi khi Tết đến xuân về, người Việt lại có dịp lưu truyền, chiêm nghiệm và phát triển để làm phong phú hơn.

Ý nghĩa ngày Tết cổ truyền

Với người Việt Nam, Tết cổ truyền không chỉ là khoảng thời gian chuyển giao giữa năm cũ và năm mới Âm lịch mà nó còn chứa đựng nhiều ý nghĩa tâm linh, văn hóa. Theo quan niệm phương Đông, đây là khoảng thời gian trời đất có sự giao hòa và con người trở nên gần với thần linh.

Tết cổ truyền xưa là dịp để người nông dân bày tỏ lòng thành kính đến các vị thần linh như thần Đất, thần Mưa, thần Sấm, thần Nước, thần Mặt trời,… và cầu cho một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Bên cạnh đó, đây còn được coi là ngày “làm mới”, ngày để mọi người có thể hy vọng vào một năm mới an lành, sung túc, thuận lợi trong cả năm, gác lại mọi điều không may mắn trong năm cũ. 

Đây cũng là dịp mọi người làm mới lại về phần tình cảm và tinh thần để mối liên hệ với người thân được gắn bó hơn, tinh thần thoải mái, tươi vui hơn. Trong dịp Tết, các gia đình thường tụ họp chúc Tết nhau, cùng nhau thắp nén hương tưởng nhớ ông bà, tổ tiên, tạ ơn ông bà, tổ tiên đã phù hộ trong suốt một năm qua. 

Những phong tục ngày Tết cổ truyền

Cúng ông Công, ông Táo

Theo truyền thống, ngày 23 tháng Chạp âm lịch là ngày ông Công, ông Táo lên thiên đình để báo cáo mọi việc trong nhà của gia chủ với Ngọc Hoàng. Chính vì vậy, tới ngày này, gia đình Việt Nam sẽ dọn dẹp nhà bếp sạch sẽ, mua cá vàng về cúng để tiễn ông Công, ông Táo về trời.

Gói bánh chưng

Bánh chưng là món ăn truyền thống có từ thời vua Hùng (bánh chưng Đất Tổ) và không thể thiếu trong những ngày Tết của người Việt cho tới ngày nay. Các gia đình thường gói bánh chưng từ những ngày 27, 28, 29 Tết, đây cũng là một món quà biếu tặng ý nghĩa cho họ hàng và bạn bè.

Chơi hoa dịp Tết

Hoa đào miền Bắc, hoa mai miền Nam và cây quất là một trong những cây tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, thịnh vượng cho gia đình vào dịp Tết cổ truyền. Ngày nay, còn có thêm rất nhiều loại hoa đẹp khác được người dân ưa thích mua về trang trí trong nhà để chào đón năm mới như hoa lan, hoa ly,…

Cúng tất niên

Vào dịp Tết cổ truyền, các gia đình Việt thường làm mâm cơm thắp hương mời thần linh, gia tiên về ăn tết cùng gia đình vào chiều 30 Tết đồng thời để kết thúc một năm cũ và chuẩn bị đón chào năm mới. Mâm cỗ cúng tất niên của người Việt thể hiện tinh hoa, văn hóa sẽ không thể thiếu các món như: gà luộc, bánh chưng (ngon nhất là bánh chưng Đất Tổ được làm bởi những nghệ nhân vùng đất Phú Thọ), xôi (gấc hoặc đỗ xanh), giò,nem rán,…

Xông đất

Theo quan niệm truyền thống, người nào bước vào nhà gia chủ đầu tiên sau thời điểm giao thừa với lời chúc mừng năm mới thì đó là người xông đất. Gia chủ thường chọn người xông đất là nam giới, hợp tuổi, thành đạt, tốt tính,… với quan niệm rằng trong ngày mùng 1 Tết cổ truyền nếu được người có vận khí tốt đến xông nhà thì cả năm mọi việc sẽ may mắn, suôn sẻ.

Chúc tết và mừng tuổi

Thường trong sáng mồng một Tết, con cháu sẽ tới chúc thọ, mừng tuổi ông bà, cha mẹ mình. Sau đó, con cháu được ông bà, cha mẹ mừng tuổi lại để lấy may kèm theo những lời chúc tốt đẹp. 

Đi lễ chùa đầu năm

Phong tục đi lễ chùa trong những ngày đầu của năm mới là một nét đẹp văn hóa tâm linh trong đời sống mỗi người Việt. Đi lễ chùa đầu năm không chỉ là để cầu mong một năm mới may mắn, phúc lộc và tỏ tấm lòng thành kính của mình đối với đức Phật, tổ tiên.

Giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa người Việt

Trải qua bao biến thiên của thời đại, đến nay, Tết cổ truyền Việt đã có nhiều thay đổi. Những thay đổi đó cũng tác động đến suy nghĩ và nhận thức của các thế hệ sau này. Giữ gìn nét đẹp văn hóa của Tết cổ truyền Việt Nam là trách nhiệm không của riêng ai.

Bởi vậy, mỗi người dân dù đang sinh sống trên đất nước mình, hay đang học tập, công tác và định cư ở nước ngoài cần bảo tồn và phát huy những nét truyền thống văn hóa của người Việt. Đồng thời cũng cần phê phán, đấu tranh loại bỏ những hủ tục lạc hậu trong trong dịp Tết cổ truyền.

Giữ gìn vẻ đẹp Tết cổ truyền chính là góp phần phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong cuộc sống đương đại. Làm cho mọi người càng thêm yêu quê hương, đất nước, gắn bó mật thiết với gia đình, với cộng đồng và sống có trách nhiệm hơn với quá khứ, hiện tại và cả với tương lai của mỗi con người.

Hy vọng qua bài viết này bạn đã hiểu rõ hơn về ngày Tết cổ truyền của người Việt. Để hương vị ngày Tết thêm trọn vẹn, bạn có thể tham khảo những chiếc bánh chưng Đất Tổ nổi tiếng qua địa chỉ sau:

Hợp tác xã Nông thương Đất Tổ

Văn phòng tại HN:

354/137 Trường Chinh, Quận Đống Đa, TP. Hà Nội

Điện thoại : 0985 402 500

Văn phòng tại TP.HCM:

4S Riverside Garden, Đường 17, KP3, P.Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức, TP. HCM

Điện thoại : 0938 503 679